– ભગવાન થાવરાણી ગાલિબ એવું વ્યક્તિત્વ છે જે બસો વર્ષ પહેલાં જેટલા પ્રસ્તૂત હતા એટલા જ આજે છે. આમ તો આ લેખમાળામાં કોઈ શાયરને પુનરાવર્તિત ન કરવા એવું નક્કી કર્યું છે પરંતુ ગાલિબ પોતે અપવાદ હતા એટલે એમના કિસ્સામાં અપવાદ…
Tag: Mirza Ghalib
(૮૪) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૩૦ (આંશિક ભાગ – ૨)
ફિર કુછ ઇક દિલ કો બે-ક઼રારી હૈ (શેર ૩ થી ૫) ગતાંકના શેર ૧ અને ૨થી આગળ મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) ક઼િબ્લા-એ-મક઼્સદ-એ-નિગાહ-એ-નિયાજ઼ ફિર વહી પર્દા-એ-અમારી હૈ (૩) [ક઼િબ્લા-એ-મક઼્સદ-એ-નિગાહ-એ-નિયાજ઼= કૃપાપાત્ર નિગાહ, રહેમનજર; પર્દા-એ-અમારી= હાથીની અંબાડી ઉપરનું છત્ર, અહીં…
લુત્ફ – એ – શેર : પ્રસ્તાવના અને મણકો # ૧
પ્રસ્તાવના ‘ ઉર્દૂ શેરો-શાયરીનો ઇતિહાસ ખાસ્સો પુરાણો છે અને એનું ફલક પણ ખૂબ વિસ્તૃત છે. અમીર ખુસરોથી શરુ કરી મીર, ગાલિબ, ઝૌક, દાગ અને ઇકબાલ, ફૈઝ, જોશ, જિગર, ફિરાકથી માંડીને ફરાઝ, પરવીન, હસરત, હફીઝ, બશીર, નાસિર, કતીલ, શકીલ, મજરુહ અને…
(૮૩) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૨૯ (આંશિક ભાગ – ૧)
મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) ફિર કુછ ઇક દિલ કો બે-ક઼રારી હૈ (શેર ૧ થી ૨) પ્રસ્તાવના : સામાન્ય રીતે અને અનિવાર્યપણે ગ઼ઝલના બધા શેર સ્વતંત્ર અસ્તિત્વ ધરાવતા હોવા જોઈએ. કોઈ ગ઼ઝલકારો દ્વય (જોડી) તરીકે પણ શેર આપતા…
(૮૨) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૨૮ (આંશિક ભાગ – ૪)
હૈ બસ કિ હર એક ઉનકે ઇશારે મેં નિશાઁ ઔર (શેર ૧૦ થી ૧૧) (આંશિક ભાગ – ૩) થી આગળ મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) પાતે નહીં જબ રાહ તો ચઢ઼ જાતે હૈં નાલે રુકતી હૈ મિરી તબ્અ‘…
(૮૧) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૨૭ (આંશિક ભાગ – ૩)
– મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) હૈ બસ કિ હર એક ઉનકે ઇશારે મેં નિશાઁ ઔર (શેર ૭ થી૯) (આંશિક ભાગ – ૨) થી આગળ મરતા હૂઁ ઇસ આવાજ઼ પે હર ચંદ સર ઉડ઼ જાએ જલ્લાદ કો લેકિન…
(૮૦) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૨૬ (આંશિક ભાગ – ૨)
– મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) હૈ બસ કિ હર એક ઉનકે ઇશારે મેં નિશાઁ ઔર (શેર ૪ થી ૬) (આંશિક ભાગ – ૧) થી આગળ તુમ શહર મેં હો તો હમેં ક્યા ગ઼મ જબ ઉઠેંગે લે આએઁગે…
(૭૯) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૨૫ (આંશિક ભાગ – ૧)
હૈ બસ કિ હર એક ઉનકે ઇશારે મેં નિશાઁ ઔર (શેર ૧ થી ૩) – મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) પ્રસ્તાવના : ગ઼ાલિબની શ્રેષ્ઠતમ ગ઼ઝલો પૈકીની આ પણ એક ગ઼ઝલ હોવા છતાં તે વધુ વિખ્યાત તો તેના મક્તા…
(૭૮) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન – ૨૪ (આંશિક ભાગ – ૩)
મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) નુક્તા-ચીં હૈ ગ઼મ-એ-દિલ (શેર ૭ થી ૯) આંશિક ભાગ – ૨ થી આગળ મૌત કી રાહ ન દેખૂઁ કિ બિન આએ ન રહે તુમ કો ચાહૂઁ કિ ન આઓ તો બુલાએ ન બને…
(૭૭) ગ઼ાલિબનું સર્જન, સંકલન, અર્થઘટન અને રસદર્શન -૨૩ (આંશિક ભાગ – ૨)
– મિર્ઝા ગ઼ાલિબ વલીભાઈ મુસા (સંકલનકાર અને રસદર્શનકાર) નુક્તા-ચીં હૈ ગ઼મ-એ-દિલ (શેર ૪ થી ૬) આંશિક ભાગ – ૧ થી આગળ ગ઼ૈર ફિરતા હૈ લિએ યૂઁ તિરે ખ઼ત કો કિ અગર કોઈ પૂછે કિ યે ક્યા હૈ તો છુપાએ ન…