નિરંજન મહેતા હિન્દી ફિલ્મોમાં પ્રજ્ઞાચક્ષુવાળા પાત્રો દર્શાવાય છે અને તેમની ઉપર ગીતો પણ રચાય છે. હકીકતમાં તેઓ પ્રજ્ઞાચક્ષુ નથી હોતા પણ તેવી અદાકારી કરે છે. તે વિષે વાત કરતા પહેલા એક એવી વ્યક્તિની વાત કરવી છે જે હકીકતમાં પ્રજ્ઞાચક્ષુ હતી…
Category: ફિલ્મ સંગીતની સફર
ટાઈટલ મ્યુઝીક (૨૩) – સદમા (૧૯૮૩)
– બીરેન કોઠારી હિન્દી ફિલ્મોની મુખ્યધારાના સંગીતમાં જેમ પંજાબી, ઉત્તર ભારતીય, બંગાળી જેવા કેટલાક પ્રકારો અલગ તરી આવે છે, એ રીતે દક્ષિણ ભારતીય સંગીતનો પ્રકાર પણ જુદો પડે છે. એક શક્યતા એ છે કે હિન્દી ફિલ્મોમાં સંગીત આપનારા ઘણાખરા દક્ષિણ…
હુસ્ન પહાડી કા -૧૯- ‘નવા’ સંગીતકારો રવીંદ્ર જૈન, રામ-લક્ષ્મણ, રાજેશ રોશન અને શિવ-હરિ રચિત એક – એક પહાડી રચના
– ભગવાન થાવરાણી હું ધારું તો ય ના ઉતરી શકે આ એક જીવનમાં પહાડી નામના એક હમસફરનો ઋણ છે જે મુજ પર .. હવે જ્યારે ધીરે – ધીરે આ લેખમાળાના અંત તરફ ગતિમાન છીએ ત્યારે, શરૂઆતના હપ્તાઓની ‘ હજી તો…
સંગીતકાર સાથેની પહેલી ફિલ્મનું મોહમ્મદ રફીનું સૉલો ગીત : ૧૯૬૧
સંકલન અને રજૂઆત: અશોક વૈષ્ણવ ૨૦૧૬ના ડીસેમ્બર મહિનાથી આપણે મોહમ્મદ રફીના જન્મદીવસ [૨૪ ડીસેમ્બર, ૧૯૨૪] અને મૃત્યુતિથિની [૩૧ જુલાઇ, ૧૯૮૦] યાદમાં તેમનાં જૂદા જૂદા સંગીતકારો સાથે સૌથી પહેલ વહેલાં સૉલો ગીતોની શ્રેણી શરૂ કરી છે. અત્યાર સુધીમાં આપણે પ્રથમ પંચવર્ષીય…
ટાઈટલ મ્યુઝીક (૨૨) તુમ્હારી કસમ (૧૯૭૮)
– બીરેન કોઠારી સિત્તેરના દાયકામાં કેટલાક નવા સંગીતકારોનો ફિલ્મક્ષેત્રે પ્રવેશ થયો એમાં રાજેશ રોશનનું સ્થાન આગવું ગણાવી શકાય. મહેમૂદની ‘કુંવારા બાપ’ (1974) અને તેના પછીના વરસે આવેલી ‘જુલી’નાં ગીતો અત્યંત લોકપ્રિય બની રહ્યાં. સંગીતકાર પિતા રોશનલાલ નાગરથના નામને રાજેશ અને…
પ્રથમ હરોળના અભિનેતાઓ માટેનાં મન્નાડેનાં ગીતો [૭}
મન્ના ડેએ ફિલ્મના નાયક માટે ગાયેલાં ગીતોની આપણી સફરમાં આપણે તેમણે ગાયેલાં દિલીપકુમાર, દેવ આનંદ, રાજ કપૂર, અશોક કુમાર, બલરાજ સાહની, ડેવીડ અબ્રાહમ, ભારત ભુષણ, કિશોર કુમાર, શમ્મી કપૂર, ગુરુ દત્ત , રાજ કુમાર અને રાજેન્દ્ર કુમાર, પ્રેમ નાથ, પ્રદીપ…
ફિલ્મીગીતોમાં અંગ્રેજી શબ્દો (૧)
નિરંજન મહેતા ફિલ્મીગીતોના શરૂઆતના કાળમાં ઉર્દુ શબ્દોનું પ્રાધાન્ય હતું, ત્યાર પછી સામાન્ય રીતે ફિલ્મીગીતો હિંદી શબ્દોમાં રચાયા છે. પણ કેટલાય એવા ગીતો છે જેમાં થોડેઘણે અંશે અંગ્રેજી શબ્દોને પણ સામેલ કરાયા હોય છે. આવા ગીતો અનેક છે એટલે તેમનો એક…
હુસ્ન પહાડી કા – ૧૮ – સંગીતકાર ચિત્રગુપ્ત શ્રીવાસ્તવ અને એમની પહાડી બંદિશો
– ભગવાન થાવરાણી સ્વયંને ઘૂંટવું કે ડૂબવું સુરમય પહાડીમાં અમારે મન તો મિતવા ! સાધના બન્ને બરાબર છે .. આજે સંગીતકાર ચિત્રગુપ્ત શ્રીવાસ્તવ અને એમની પહાડી બંદિશો. યાદ છે, થોડાક વર્ષો પહેલાં, મારી જેમ સંગીતની ‘આડી લાઈને ચડેલા’ મિત્રો સાથે…
બંદિશ એક, રૂપ અનેક (૬૦) : “We Shall Over Come”; ‘’हम होंगे कामयाब’ (1)
નીતિન વ્યાસ “We shall overcome some day” અમેરિકામાં ગોરા – કાળા નાં ભેદભાવ સામે ડો. માર્ટિન લ્યુથર કિંગે ચલાવેલ સિવિલ રાઈટ આંદોલન વખતે હજારો નાગરિકો એ ભેગા થઈ ગાયેલું. આ ગીત કોઈ પણ દેશ માં થતા અત્યાચારો સામે લડતા નાગરીકોનું…
ટાઈટલ મ્યુઝીક – ૨૧ – એક દિલ સૌ અફસાને (૧૯૬૩)
– બીરેન કોઠારી શંકર-જયકિશનની જોડીએ રાજકપૂર દ્વારા નિર્મિત ફિલ્મોમાં સંગીત આપ્યું, જેમાં તેમની એક વિશેષ શૈલી જોવા (સાંભળવા) મળતી. આ ઉપરાંત રાજ કપૂર મુખ્ય ભૂમિકામાં હોય એવી, ‘આર.કે.’ બેનર સિવાયની પણ અનેક ફિલ્મોમાં તેમનું સંગીત હતું. ‘ચોરી ચોરી’, ‘અનાડી’, ‘આશિક’,…