આજની વાર્તાનું નામ છે “જાનીવાલીપીનાલા” તમને ખબર છે ને કે જાનીવાલીપીનાલા શું છે ? ‘જાનીવાલીપીનાલા’ એ આપણા રંગોનું નામ છે. આ વાત સમજાવવા હું એક વાર્તા કહીશ.
એક વખત બધા રંગો બગીચામાં ભેગા થયા અને વાતો કરવા લાગ્યા વાતો કરતાં કરતાં વાત એટલી બધી વટે ચડી ગઈ.
પહેલા જાંબલી રંગ બોલ્યો અરે હું તો કેટલો સરસ છું જેવો વરસાદ આવે એટલે મારું રૂપ ખીલી ઊઠે છે. જાંબુમાં હું, રાવણામાં હું, રીંગણામાં હું જ છું.
ત્યારે નીલો રંગ બોલ્યો તમારા બધા કરતા હું સુંદર છું કારણકે હું બધાને આનંદ આપું છું અને સાથે ઠંડક આપું છું. મને યાદ કરીને બધાને ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની યાદ આવી જાય છે.
ત્યારે તરત જ વાદળી રંગ બોલ્યો તમારા રંગનું શું મહત્વ છે, મારું જુઓ હું કેટલો વિશાળ છુ કે હું આકાશમાં સમાયેલો છું, એટલેકે હું એટલો વિશાળ છું કે આખી ધરતીના જીવોને હું મારી છત્રછાયામાં રાખું છું.
વાદળીની વાત સાંભળીને લીલો રંગે તેને ધક્કો મારતા બોલ્યો જા-જા ખોટે-ખોટાં ગપ ગોળા ના હાંક અરે મને જો આ પૃથ્વીના ઝાડે-ઝાડમાં હું છું, શાકભાજીમાં હું છું, ઘાસ—પત્તીમાં હું છું, ને કોઈ પણ જાતના ફળ-ફૂલ જન્મ લે ત્યારે મારા રંગનું હોય છે. ઘણી વાર લોકો એમ કહે છે કે એને ન ખા હજુ લીલું છે એમ કહી લોકોને હું કાચું છું કે પાકું છું તેનો ખ્યાલ આવે છે. એટલેકે તમારા બધા કરતા હું સૌથી મહત્વનો છું.
પીળો રંગ બોલ્યો તમારા બધાજ ની વાત છોડો મારો રંગ આછો હોવા છતાં લોકોને તારો-તાંજા કરી દે છે જેમકે જયારે લોકો થાકી જાય ત્યારે લીંબુ બનીને એટલેકે લીંબુનું સરબત બનીને જાવ ત્યારે લોકો ખુશ-ખુશ થઇ જાય છે. લોકોને કઈ લાગી જાય ત્યારે હળદર બનીને એટલેકે Antiseptic બનીને કામ કરું છું. ત્યારે મારા આવા વિવિધ રૂપો જોઇને લોકોને થાય છે કે સારું છે કે પીળો રંગ આપણી પાસે છે.
આ બધા રંગોની વાત સાંભળીને નારંગી રંગ બોલ્યો તમારા રંગોનું કંઈ જ મહત્વ નથી હું કેટલો સરસ છું કે જયારે ખાખરાના વ્રુક્ષ પર ફૂલ બનીને બેસુ છું ત્યારે લોકો દૂરથી યે મને ઓળખી જાય છે.
ત્યાં જ લાલ રંગ બોલ્યો અરે તમે બધા ઝગડો છો પણ સૌથી સુંદર હું જ છું, કારણકે કોઈના જીવનમાં મહત્વનો રંગ હોઈ તો એ લાલ રંગ છે. લોકો મને પ્રેમના રંગ તરીકે પણ ઓળખે છે મારા નામે આખો એક દિવસ કર્યો છે (Valentines-day) તમારા કોઈના નામે એક પણ દિવસ છે ? નકામાં હું હું કરો છો.
આમ બધા એકબીજાની સાથે ઝગડવા લાગ્યા તે જોઇને સફેદ રંગ બોલ્યો, અરે સાંભળો-સાંભળો-સાંભળો મારી વાત સાંભળો તમારા બધા રંગોનું કોઈને કોઈ રીતે મહત્વ છે. તમે એકલા હોય ત્યારે સારા જ લાગો છો પણ ઘણીવાર એવું થાય છે કે તમારા એકલાનું મહત્વ ના હોઈ તમારા જે પેટા રંગો છે એની સાથે તમારું રૂપ વધારે ખીલી ઉઠે છે. જીવનમાં આછાં અને ઘાટાં બંને રંગોનું મહત્વ છે. જયારે આછા અને ઘાટા ભેગા થાય ત્યારે બંને રંગોનું મહત્વ વધી જાય છે. એમાંય ખાસ કરીને જે સાથે મળીને કંઈક બતાવવામાં જે આનંદ છે એ એકલતામાં નથી. અમુક ઘાટાં રંગોમાં આછા રંગોને મેળવણી કરવી પડે છે ત્યારે તેનું મહત્વ વધે છે. આમ, આવી જ રીતે બધા રંગોનું છે.
જુઓ તમે જયારે મેઘધનુષ્ય બનો છે ત્યારે તમારા એકની ઓળખાણ નથી તમે એકબીજાનાં પૂરક બની જાવ છો ત્યારે એ મેઘધનુષ્યમાં કોઈ પણ એકનું રંગનું મહત્વ નથી જે મેઘધનુષ્ય રચાય છે તે “જાનીવાલીપીનાલા” થી ઓળખાય છે. એ જ મેઘધનુષ્ય આપણને શીખ આપે છે કે સાથે રહેવાથી તમે બધાજ સોહી ઊઠો છો.
મહેક બીરજુબેન ગાંધી || ઉત્કર્ષ સ્કૂલ || રાજકોટ
મહેક ગાંધીનું વિજાણુ સંપર્ક સરનામું : mahekgandhi01@gmail.com







રંગોની સાથે સુંદર શબ્દોની રંગોળી બનાવી
અભિનંદન મહેક બહેન
આ લેખિકા નવા હોય તેમ લાગે છે. કારણ કે વાર્તા સારી હોવા છતાં, જોડણીમાં અને શબ્દોમાં તેમણે એટલી ભૂલો કરેલી છે કે વાર્તા સરસ હોવા છતાં તેની મજા મરી જાય છે. આ ભૂલોને કારણે વાર્તાના વાક્યો અને શબ્દ રચના અધૂરા લાગે છે. લાગે છે કે, વાર્તા એકવાર લખાયાં પછી વાર્તાનું વાંચન કર્યું નથી તેથી આવી ભૂલો ઊડીને આંખે વળગે છે. દા,ખ એક જગ્યાએ ધ્યાન દોરું તો, “રાવણામાં હું , જાંબુમાં હું એમ લખ્યું છે, પણ રાવણા જાંબુ એ જાંબલી રંગના હોય છે, અન્ય જાંબુ સફેદ અને લાલ હોય છે. માટે આ જગ્યા એ શબ્દ રચના પર ધ્યાન નથી આપ્યું.
બીજી ભૂલ “વાતો કરતાં કરતાં વાત એટલી બધી વટે ચડી ગઈ.” ને પછી તરત જાંબલી રંગ બોલ્યો.” આ વાક્ય રચના ય અધૂરી લાગી.આવી આવી ભૂલો ને કારણે વાર્તાની મજા મરી જાય છે.
જોડણી અને વાક્યરચનના બાબત આપે કોમેન્ટ મુકેલ છે. અહીં તો કોમેન્ટનો દુકાળ પડયો છે. વધુ કોમેન્ટ આવે તો ખબર પડે વાર્તા કે પોસ્ટનો જોક કઈ બાજુ છે.
ગુજરાતમાં કચ્છ, મહેસાણા,સૌરાષ્ટ્ર, સુરતની અલગ અલગ પ્રજા જે ભાષા બોલે છે એને લખતાં ઘણીં વખત એમ લાગે છે કોણ કઈ ગાળ બોલે છે એ જ ખબર પડતી નથી.
એવું જ ફોંન્ટને ગુજરાતી લીપી બાબત સમજવું.
મહારાષ્ટ્રની ધારાસભામાં એ બાબત ચર્ચા થઈ અને ફોન્ટ બનાવનાર બધને કહેવામાં આવ્યું દેવનાગરી અને મરાઠી ફોન્ટ સરખા હોવા જોઈએ અવું ગુજરાતી ફોન્ટ બાબત નથી. ફોન્ટ રચના યુનીફોર્મ ન હોવાને કારણે હજી ઘણાં મોબાઈલમાં ગુજરાતી ફોન્ટ દેખાતા નથી. વીકીપીડીયા અને પ્રમુખ ટાઈપ પેડમાં છ નામનો અક્ષર અલગ રીતે ટાઇપ કરીએ તો જ સરખો દેખાય. હવે કોને દોષ આપવો એ જ ખબર નથી.
વેબગુર્જરી ઉપર મુલાકાતીઓ ઘણાં આવે છે અને આ ફોન્ટ બાબત એક જ નીતી અપનાવે તો ઘણીં મોટી સેવા થશે.
જેવી રીતે દેવનાગરીમાં ફોંન્ટની રચના થાય છે એમ જ ગુજરાતી ફોન્ટ થવા જોઈએ. એટલે કે દેવનાગરીમાં છ નામના અક્ષરને કીબોર્ડ થી લખી શકાય એમ જ ગુજરાતીમાં થવું જોઈએ.
હીન્દી વીકીપીડીયા વાપરનાર ગુજરાતી ફોંન્ટ ટાઈપ કરે તો બીજું કંઈક જ વંચાય છે. જોડણી અને વાકયરચના તો પછી ચર્ચાનો વીષય બને…
ફેસબુક અને બ્લોગ ઉપર ડફોળ નામના શબ્દનો હું ઉપયોગ કરું છું.
વેબગુર્જરી ઉપર મુલાકાતીઓ આવે છે એની સંખ્યા જોતાં લાગે છે આ ફોન્ટ રચના બાબત જરુર યોગ્ય કરે.
મહેક્બેનની પાસે વિચાર અને વસ્તુ છે પણ ભારતીબેને કહ્યું તે સાચું છે. અત્યારથી મહેક્બેન વાક્ય રચના અને જોડણીદોષ તરફ સરખું ધ્યાન નહીં આપે તો આગળ જતાં વધુ લખશે ત્યારે તેમને જ મુશ્કેળી પડશે. વે.ગુ.નાં સંચાલકો પણ PR તરફ ધ્યાન આપી શકે છે.
મહેક નું ધ્યાન જોડણી બાબતે આપણે પહેલેથી જ દોરતાં રહ્યાં છીએ. આજે પણ ભારતીબહેનની નોંધ તેમને અલગથી પાઠવી છે અને સૂચવ્યું છે કે તેમના લેખમાંની જોડણીઓ સુધારવા માટે તેમણે સાથે શબ્દકોશ અચૂક લઈને બેસવું જોઈએ.
જો કે તેમની ઉંમરને ધ્યાનમાં લેતાં તેમના લેખો વેબ ગુર્જરી પર પ્રકાશિત કરવાનો આશય તેમને પ્રોત્સાહિત કરવાનો જ છે, એટલે હજૂ થોડો સમય આપણે તેમને આપી રહ્યાં છીએ. એ પછીથી યથોચિત નિર્ણય લઈશું.